วันพุธที่ 27 มีนาคม พ.ศ. 2556

ทศพิธราชธรรม




          ในความวกวนของสังคม ทุกๆ สังคม ในความซับซ้อนของหมู่คน ในแต่ละกลุ่มคน 
มีอะไรมากมายให้เรียนรู้ และกลับมาทบทวน บางครั้งเสียใจ 
ลงโทษตัวเอง 

บางครั้งหลงทางโทษคนโน้น คนนี้ 

บางทีพิจารณาว่าเขาผิด 
ทั้งที่เราเองก็ผิดหลงไปพิจาณาเขาอยู่ได้

สิ่งหนึ่งที่เคยจำและนำไปเตือนสติเพื่อนร่วมงาน ที่เคยทำงานจิตอาสาด้วยกัน..เตือนสติตัวเอง เตือนสติกลุ่มของเรา ช่วยเตือนกันและกัน เพราะเราต้องการให้งานผ่านไปอย่างราบรื่นภายใต้ความถูกต้อง ซื่อตรงและเป็นธรรมกับทุกๆฝ่าย นั่นก็คือ ทศพิธราชธรรม

ทศพิธราชธรรม คือ จริยวัตร 10 ประการ ที่พระเจ้าแผ่นดินทรงประพฤติเป็นหลักธรรม ประจำพระองค์ หรือเป็นคุณธรรมประจำพระองค์ของผู้ปกครองบ้านเมืองมาสืบมาทุกกาลสมัย 
เพื่อให้เป็นไปโดยธรรมและประโยชน์สุขให้เกิดแก่ประชาชนจนเกิดความชื่นชมยินดี


 ดังที่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ทรงมีพระจริยาวัตรปฏิบัติยึดมั่นอย่างเคร่งครัดเสมอมา 

ดังปณิธานที่พระราชทานเป็นปฐมราชโองการ ในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก ความว่า 

"เราจะครองแผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโยชน์สุขแห่งมหาชนชาวสยาม"

 ซึ่งความจริงแล้ว ทศพิธราชธรรม ไม่ได้จำเพาะเจาะจงสำหรับพระเจ้าแผ่นดินเท่านั้น 
บุคคลธรรมดาที่เป็นผู้บริหารระดับสูงในทุกองค์กรก็พึงใช้หลักธรรมเหล่านี้ได้เช่นกัน


ทศพิธราชธรรม
  1. ทาน หมายถึงการให้ การเสียสละ นอกจากเสียสละทรัพย์สิ่งของแล้ว ยังหมายถึงการให้น้ำใจแก่ผู้อื่นด้วย
  2. ศีล คือความประพฤติที่ดีงาม ทั้งกาย วาจา ใจ ให้ปราศจากโทษ ทั้งในการปกครอง อันได้แก่ กฎหมายและนิติราชประเพณี และในทางศาสนา
  3. บริจาค ((ปาริจจาคะ) คือการเสียสละความสุขส่วนตน เพื่อความสุขส่วนรวม
  4. ความซื่อตรง (อาชชวะ) คือ ความซื่อตรงในฐานะที่เป็นผู้ปกครอง ดำรงอยู่ในสัตย์สุจริต
  5. ความอ่อนโยน (มัททวะ) คือ ความอ่อนโยน มีสัมมาคารวะต่อผู้อาวุโสและอ่อนโยนต่อบุคคลที่เสมอกันและต่ำกว่า
  6. ความเพียร (ตปะ)คือ มีความอุตสาหะในการปฏิบัติงาน โดยปราศจากความเกียจคร้าน
  7. ความไม่โกรธ(อักโกธะ) คือ ความไม่แสดงความโกรธให้ปรากฏเห็นเช่น ทำร้ายผู้อื่นแม้จะลงโทษผู้ทำผิดก็ทำตามเหตุผล
  8. ความไม่เบียดเบียน (((((((((((อวิหิงสา)คือ การไม่เบียดเบียน หรือบีบคั้น ไม่ก่อทุกข์ หรือเบียดเบียนผู้อื่น
  9. ความอดทน(ขันติ) คือ การมีความอดทนต่อสิ่งทั้งปวง รักษาอาการ กาย วาจา ใจ ให้เรียบร้อย
  10. ความเที่ยงธรรม (อวิโรธนะ)คือ ความหนักแน่น ถือความถูกต้องเที่ยงธรรมเป็นหลัก ไม่เอนเอียงหวั่นไหวด้วยคำพูด อารมณ์ หรือลาภสักการะใดๆ


หลักปฏิบัติทั้ง ๑๐ ประการ  อาจยุ่งยากหรือสลับซับซ้อนจนปฏิบัติไม่ได้สำหรับบางคน  

แต่ผู้คนส่วนหนึ่งในสังคมปัจจุบัน มีความแนวคิดและประพฤติ ปฏิบัติ ลึกลับซับซ้อน 
เกินกว่าจะหยั่งถึงเพียงเพื่อให้ตัวเองสมประโยชน์ มากกว่าอีกหลายร้อยเท่า

หากองค์กรใด หรือสังคมใด มีผู้บริหารทุกระดับ ประพฤติ ปฏิบัติได้ดังนี้  
คงเป็นบุญกุศลขององค์กรนั้นโดยแท้ทีเดียว..



ไม่มีความคิดเห็น: